Tomatis Metodu Teknolojisi

Elektronik Geçitleme®

Dinlemeyi kestiğiniz anda, beyinde kulağın ilettiği sesleri analiz etme çabası da durur. Dinleme işlevi, beynin dikkat kesilmesini gerektirir. Beyin, özellikle önceden tahmin edemediği, ani değişikliklere karşı son derece duyarlıdır. Bu sayede, yan bahçede dakikalardır havlayan köpeği duymazdan gelebilir, ancak aynı köpekten bir miyavlama çıkacak olursa aniden dikkat kesilirsiniz!

Tomatis® dinleme seansları sırasında kulağa iletilen müzikte, müziğin o anki tınısı ve ses şiddetinin tetiklediği, ton zıtlıkları yaratan ani geçişler meydana getirilir. Bu zıtlıklar, beyin tarafından tahmin edilmesi kesinlikle mümkün olmayan bir düzende gerçekleşir.

TalksUp® aygıtının müzik ve insan sesi iletimi, her biri kendi ses işleme ayarlarına sahip olan, C1 ve C2 şeklinde tanımlanmış iki farklı ses kanalı üzerinden gerçekleşir. İletilen müzik veya seste herhangi bir değişiklik olmadığı halde, iletimin bir kanaldan diğerine geçmesiyle birlikte, bambaşka bir tını ortaya çıkar. Bu iki kanaldan her biri, iletilen müzik ya da sese farklı bir frekans bileşimi kazandıracak, yani orijinal sese göre farklı bir tını yaratacak biçimde programlanabilmektedir. Ses iletiminin bu iki kanal arasında geçişlerine “geçitleme” denir. Bu işlem nedeniyle, TalksUp® aygıtı ile dinleme yapılırken, aynı melodinin sürekli olarak değişen ses şiddeti ve tonlarda algılanması söz konusudur.

Elektronik geçitleme, hiçbir ağrı durumuna yol açmamakla birlikte, beyinde şaşırma etkisi yaratır ve gelen işitsel uyarımlara karşı beynin dikkat kesilmesi sağlanmış olur. Sürekli tekrarlanan, tahmin edilemez yapıdaki bu akustik zıtlıklar sayesinde, beynin dinleme hassasiyeti artacak, dolayısıyla dinleme işlevinin genelinde iyileşme kaydedilecektir. Geçitleme işleminin hızı ve şiddeti, Tomatis® dinleme testine bağlı değerlendirmelerden yola çıkılarak, her danışan için ihtiyaçlara göre ayarlanabilmektedir.

TalksUp® aygıtı, müziği ve insan sesini gerçek zamanlı işleyebilen, yeni nesil kompakt işlemcilerle donatılmıştır.

Havadan ve Kemikten Ses İletimi

Ses, temelde bir titreşimdir! Bu titreşimler kulak yolundaki havada ilerleyerek iç kulağa ulaştığında, “havadan ses iletimi” meydana gelir. Ancak, bedenimizin kulaklar dışındaki noktalarına da çarpan aynı titreşimler, kemiklerimiz üzerinden iç kulağa doğru çok daha hızlı bir şekilde ilerler ve böylece “kemikten ses iletimi” gerçekleşmiş olur. Kulaklarınızı ellerinizle kapatıp konuşacak olursanız, sesinizi mükemmel bir biçimde duymaya devam edersiniz. Bunun nedeni, sesin asıl olarak kafatasındaki kemikler üzerinden ilerleyerek kulağa iletilmesidir. Daha yüksek sesle konuştuğunuzda, aynı titreşimlerin tüm bedeninize yayıldığını hissedebilirsiniz.

Tomatis® seanslarında dinletilen müzik ve insan sesi, hem havadan hem kemikten ses iletimi yapabilen kulaklık takımları aracılığıyla iletilir. Kulaklık takımının kulaklara denk gelen kısmından kulak yoluna ses iletimi gerçekleşir, yani havadan iletim yapılırken, tepe kısmındaki titreşim parçası ise kafatasına titreşimler iletecek, yani kemikten iletim yapacaktır.

TalksUp® aygıtındaki belli teknik ayarlar, gerçek hayattaki ses iletimini taklit edecek biçimde, kulaklık takımına aktarılan sesin, kulaklardan önce kafatasına iletilmesini sağlar. Bu sayede, işitme sistemi, bir an sonrasında hava yoluyla iletilecek sesi algılamak üzere, kendisini doğal olarak hazırlar. Sesin, bu şekilde iki farklı yoldan, ancak farklı anlarda iletimi, duyusal ses mesajlarını doğru analiz etme yönünde beynin eğitilmesini sağlamaktadır.

Kemikten ses iletimi teknolojisi, ilk olarak 1980’lerde, Tomatis® kulaklık takımlarında uygulanmaya başlandı. Günümüzde, tıp endüstrisinde (koklear implant), askerî uygulamalarda (karadan müdahale iletişim miğferleri), eğlence sektöründe (elektronik oyunlar, Google Glass®) ve pek çok başka alanda bu teknolojinin kullanıldığını görmekteyiz.

Müzik ve İnsan Sesi

Tomatis® programları, genel olarak edilgen dinleme seansları ve etkin okuma/konuşma egzersizlerinin birleştirilmesiyle oluşturulmaktadır.

Tomatis® programlarında kullanılan yüksek netlikteki müzik kayıtları, ağırlıklı olarak, armoni ve yüksek frekanslar açısından zengin Mozart eserlerinden oluşmaktadır. Tomatis® ses filtreleri sayesinde yüksek frekanslar açısından daha da zenginleştirilen müzik, işitme sisteminin etkin bir şekilde uyarılmasına yardımcı olur. Mozart eserleri, dünya genelinde tüm uluslardan insanlara hitap edebildiği için, Elektronik Geçitleme® ile yaratılan etkiyi ve dolayısıyla Tomatis® etkisini güçlendirme yolunda mükemmel sonuç vermektedir.

Geçitleme uygulanmış insan sesi ise tüm işitme sisteminin daha ileri bir seviyeye taşınmasını olanaklı kılar. Doğal bir süreç olan işitsel geri bildirim döngüsü, bize ulaşan ve ses yoluyla yeniden üretilen bilginin algılanması, analiz edilmesi, özümsenmesi ve kesintisiz bir düzenlemeye tabi tutulmasını sağlar. Beyin, Elektronik Geçitleme® uygulaması ve diğer teknik parametreler sonucunda, normalde beklenenden farklı ses geri bildirimleriyle baş etmeye zorlanır ve böylece, güçlü bir duyu egzersizi yapılmış olur. Bu konuşmalı Tomatis® seansları, aktif dinleme seansı şeklinde adlandırılmaktadır.

İşitsel Lateralite

İki elimiz, iki gözümüz ve iki ayağımız var. Bunların her birinde, soldaki veya sağdaki daha baskın konumda olabilir. İki taraftan birinin baskın olması, baskın olan tarafta bilginin daha hızlı işlendiği anlamına gelir. Beyindeki sol ve sağ işitme sinir yolu bağlantılarının birbirinden çok farklı olması, kulak için de aynı durumu ortaya çıkarır.

Sol kulak, beynin sağ yarısı ile bağlantı halindeyken, sağ kulak ise beynin sol yarısına bağlıdır. Öte yandan, işitsel bilgilerin, beynin sol ve sağ yarılarında işlemlenme şekli aynı değildir.

Yapılan çalışmalar, işitme korteksinin her bir bölümünün belli işlevlerden sorumlu olduğunu ortaya koymakta. Sol işitme korteksi (sağ kulak), konuşmanın kavranmasında ve mantıksal düşünce üretiminde rol oynarken, sağ işitme korteksi (sol kulak) ise duygusal algı ve müzikal becerilerle ilgilenir.

Bize ulaşan işitsel bilginin işlemlenme şekli, hangi kulağımızın daha baskın olduğuna göre değişir. Genel olarak, sağ kulağın baskın olduğu durumun, öğrenme ve iletişim açısından avantaj sağladığı kabul edilmektedir.

Tomatis® Metodu, uygulanan belli teknik parametreler sayesinde, dinleme seansında iki kulağa ulaşan ses şiddetini gerekli düzeyde değiştirerek, sağ kulağı doğal yollarla uyarıp çalışmaya teşvik edebilmektedir.

Anne Sesi

Fetüs, gebeliğin yaklaşık olarak 18’inci haftasından itibaren duyma yetisi kazanır. Annenin omurgası üzerinden ilerleyen titreşimlerin sağladığı kemikten ses iletimi yoluyla anne sesini duyar. Anne sesi, bu bakımdan, doğum öncesi duyusal uyarımın temel kaynakları arasındadır.

Ancak, bu iletim çeşitli nedenlerle yetersiz gerçekleşiyor ya da en azından tam anlamıyla istendiği gibi gerçeklemiyor olabilir. Tomatis® Metodu, belli özel durumlarda anne sesi kayıtlarından da faydalanmakta, uygun filtreler ve elektronik geçitleme ayarları uygulayarak, danışanın kendi doğal gelişim sürecini yeniden inşa etmesini sağlayabilir.

Müzik gibi, TalksUp® aygıtı üzerinden işlenerek iletilen anne sesi de duygusal ve gelişimsel bozukluklarla baş etme yolunda güçlü bir araç sunar.