Metoda Tomatisa® - narzędzie uzupełniające terapie spektrum autyzmu
"Dziecko nie reaguje, gdy je wołam", "nie zawsze patrzy mi w oczy", "jeszcze wcale nie mówi ani nie wskazuje palcem rzeczy, które chce dostać". Rodzice często wymieniają takie zachowania, gdy dzieci w spektrum autyzmu przechodzą przez kolejne etapy rozwoju. Wtedy zanurzają się w wynikach Google w poszukiwaniu jak najlepszej pomocy dla dziecka, np. terapii zajęciowej, logopedycznej, interwencji słuchowej, terapii rozwoju językowego itp. Rodzi się wówczas pytanie: od czego zacząć?
Autyzm lub zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD) to zaburzenie neurologiczne i rozwojowe, które wpływa na sposób interakcji z innymi, komunikację, uczenie się i zachowanie. Każdego roku około 1 na 100 dzieci otrzymuje diagnozę spektrum autyzmu [Źródło: WHO].. Spektrum autyzmu może oddziaływać na różne aspekty życia, w tym uwagę słuchową, język, komunikację niewerbalną i przetwarzanie sensoryczne. Wszystko to znacząco wpływa na funkcjonowanie na co dzień, prowadząc do lęku i trudności behawioralnych o różnym rodzaju i nasileniu. Wczesne wykrycie i profesjonalna interwencja są niezbędne dla osób z ASD i ich rodzin, aby zapewnić odpowiednie wsparcie i opiekę.
Przyjrzyjmy się bliżej niektórym objawom:
Problemy z komunikacją w spektrum autyzmu:
- Brak reakcji na własne imię
- Brak kontaktu wzrokowego z rozmówcą, wrażenie niezwracania na niego uwagi
- Brak wspólnych zainteresowań lub hobby z innymi osobami
- Trudność z rozpoznaniem smutku lub zdenerwowania u innych osób
- Dziecko nie obserwuje innych dzieci i nie bawi się z nimi
- Dziecko nie lubi zabaw z odgrywaniem ról – nie chce udawać, że jest nauczycielem, lekarzem, superbohaterem itp.
Ograniczone zachowania charakterystyczne dla autyzmu
- Tzw. manieryzmy ruchowe (np. kołysanie się, trzepotanie rękami)
- Upodobanie do powtarzalnych ruchów przedmiotów (np. kręcenie kółkami samochodów).
- Upodobanie do rytuałów (np. ustawianie przedmiotów w rzędzie).
- Potrzeba stałej rutyny (np. menu posiłków)
- Powtarzanie w kółko słów lub zdań (tzw. echolalia).
Inne cechy charakterystyczne autyzmu
- Trudności z mową
- Brak utrzymywania kontaktu wzrokowego
- Opóźnienie w rozwoju ruchowym
- Opóźnienie w rozwoju poznawczym, trudności z uczeniem się
- Problemy żołądkowo-jelitowe
- Nietypowe reakcje emocjonalne
- Niepokój, stres lub nadmierne zamartwianie się
- Nadpobudliwość, impulsywność lub nieuwaga
Autyzm i zaburzenia współwystępujące
Autyzm i zaburzenia przetwarzania słuchowego
U wielu osób ze spektrum autyzmu występują trudności z przetwarzaniem słuchowym, utrudniające rozróżnianie i przetwarzanie dźwięków. Przetwarzanie słuchowe jest jedną z podstawowych zdolności niezbędnych do rozumienia i używania mowy. Trudności przejawiają się szczególnie poprzez problemy z rozumieniem mowy w głośnymi otoczeniu, ze słuchaniem kilku osób jednocześnie, a także z wykonywaniem poleceń słownych.
Jeszcze przed zdiagnozowaniem autyzmu rodzice często zauważają u swoich dzieci nadwrażliwość słuchową, polegającą np. na zakrywaniu uszu dłońmi w głośnym otoczeniu lub gwałtownych reakcjach emocjonalnych w supermarkecie.
W licznych badaniach około 65% rodziców zgłasza, że dziecko w spektrum autyzmu wykazuje wrażliwość na hałas[Bishop SL, Hus V, Duncan A 2013]. Inne badania wskazują, że do 93% osób z autyzmem wykazuje nietypowe reakcje na dźwięki, w tym trudności w filtrowaniu dźwięków[Tomchek SD, Dunn W 2007].
Autyzm i zaburzenia przetwarzania sensorycznego
Trudności z przetwarzaniem sensorycznym, w tym wybuchy gniewu, napady złości, nieczytelne pismo ręczne i nieadaptacyjne zachowania występują u około 90% osób w spektrum autyzmu.
W obu przypadkach występuje nietypowe przetwarzanie sensoryczne, które może się wiązać z nadwrażliwością lub podwrażliwością na różne bodźce sensoryczne, takie jak dotyk, dźwięk, smak, zapach i bodźce wzrokowe. Powszechne są również problemy z motoryką dużą, takie jak drżenie kończyn, trudności z utrzymaniem równowagi czy z koordynacją.
Autyzm i zaburzenia komunikacji
Spektrum autyzmu wpływa na komunikację i interakcje społeczne, wiążąc się z ograniczonymi lub powtarzalnymi zachowaniami. Skuteczna komunikacja i nawiązywanie kontaktów towarzyskich stają się wyzwaniem.
Osoby w spektrum autyzmu często mają trudności z rozwojem językowym, rozumieniem tego, co się do nich mówi, a także z komunikacją niewerbalną, w tym gestami, kontaktem wzrokowym i mimiką twarzy.
Metoda Tomatisa® koncentruje się na połączeniu ucho-mózg, co prowadzi do poprawy przetwarzania słuchowego. Wraz z poprawą przetwarzania słuchowego zwiększają się zdolności motoryczne (przetwarzanie sensoryczne), lepsze jest też samopoczucie emocjonalne (komunikacja społeczna, poziom agresji) i zdolności poznawcze (uwaga słuchowa, uczenie się, koncentracja uwagi itp.). Kompleksowe podejście stosowane w Metodzie Tomatisa® zapewnia skuteczność w przypadku zaburzeń współwystępujących, docelowo pozwalając osobom w spektrum autyzmu funkcjonować w sposób pełniejszy i bardziej satysfakcjonujący.
Interwencje w zakresie spektrum autyzmu są różnorodne: terapia zajęciowa, logopedyczna, behawioralna, fizjoterapia, terapia integracji sensorycznej, metoda Floortime, muzykoterapia, programy słuchowe i inne. Celem jest uzyskanie lepszego planowania motorycznego, poziomu uwagi i komunikacji, a u dzieci w spektrum autyzmu – także umiejętność naśladowania i zabawy.
Uzupełnieniem tych interwencji może być Metoda Tomatisa®, program neurosensorycznej stymulacji słuchowej. Metoda oferuje naturalne i nieinwazyjne podejście, które świetnie dopasowuje się do głównych terapii dla osób w spektrum autyzmu. Program treningu słuchowego w Metodzie Tomatisa® poprawia zdolności motoryczne, równowagę emocjonalną, uwagę słuchową, zdolności językowe i komunikacyjne danej osoby, podnosząc tym samym jakość jej życia. Metodę stosują przeszkoleni, licencjonowani specjaliści, dzięki czemu przynosi trwałe rezultaty.
Dowiedz się, jakie korzyści ze stosowania Metody Tomatisa® w spektrum autyzmu najczęściej zauważają terapeuci i rodzice*:
Zmniejszona nadwrażliwość na dźwięki
Lepsze radzenie sobie z hałasem, mniej gwałtownych reakcji emocjonalnych typu "meltdown".
Lepsza komunikacja z otoczeniem
Większa gotowość i chęć interakcji z innymi osobami i angażowania się w relacje.
Mniej napadów złości
Ograniczenie napadów złości i powtarzalnych zachowań prowadzi do lepszej samoregulacji, umożliwiając więcej interakcji społecznych.
Zmniejszona obronność dotykowa
Sprzyjanie interakcjom i zaangażowaniu w relacje społeczne poprzez zmniejszenie niechęci do dotyku.
Poprawa zdolności językowych (w recepcji i ekspresji)
Zwiększona wokalizacja i eksperymentowanie z mową, zdolność do wykonywania poleceń
Lepsza tolerancja pokarmowa
Większa akceptacja różnych konsystencji i smaków, a tym samym poszerzenie jadłospisu.
Lepsza samoocena i pewność siebie
Wzmocniona samoocena i pewność siebie dzięki lepszemu kontaktowi z własnym głosem.
Zwiększone umiejętności społeczne
Obejmuje chęć nawiązywania kontaktów z innymi, wykonywanie poleceń oraz inicjowanie interakcji społecznych.
Mniej agresywnych zachowań
Mniejszy poziom autoagresji i agresywnych zachowań wobec innych, mniej samookaleczeń.
Lepszy kontakt wzrokowy
Zwiększona zdolność do utrzymywania kontaktu wzrokowego i rozumienia komunikacji werbalnej.
Łatwiejsza komunikacja
Zwiększony poziom uwagi słuchowej oraz integracji sensorycznej stanowią podwaliny lepszej komunikacji.
Poprawa zdolności motorycznych
Lepsze zdolności motoryczne są podstawą integracji sensorycznej.
*Uwaga: Metoda Tomatisa® nie zastępuje tradycyjnej terapii stosowanej w spektrum autyzmu, ale może być stosowana jako podejście uzupełniające. Efekty Metody mogą się różnić w zależności od poszczególnych osób, dlatego warto skonsultować się ze specjalistą, który oceni sytuację i zasugeruje podejście najlepsze w danym przypadku.
Rozpocznij trening słuchowy z Metodą Tomatisa®
Aby maksymalnie zwiększyć szanse osiągnięcia sukcesu z Metodą Tomatisa®, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami:
Pobierz broszurę powitalną Metody Tomatisa® dopasowaną do Twoich potrzeb
Znajdź najlepszego specjalistę dzięki interaktywnej mapie
Rozpocznij program treningu słuchowego i zmień swoje życie
